اخبار و بررسی خودرو و ماشین

هدف از اقدام پژوهی چیست؟

هدف از اقدام پژوهی در آموزش و پرورش فقط کسب دانش محض نیست،بلکه دانشی است که در عمل بتوان از آن استفاده کرد و در بهسازی محیط آموزشی مفید باشد .چنین هدفی را پژوهش های تربیتی دانشگاهی و مرسوم نتوانسته اند حاصل کنند .

این اقدام پژوهی ها ها اطلاعات خوبی در اختیار گذاشته اند که می تواند الهام بخش معلمان باشد اما اکثر آنها قابل استفاده مستقیم توسط معلمان در کلاس های درس و محیط مدارس نبوده اند ،کلاس های درس دارای پویایی ویژه خود هستند و برای بهسازی امر آموزش و پرورش و اثر بخش کردن آن ،ضروری است که از روش های گوناگون پژوهش ،به ویژه پژوهش های مبتنی برعمل (اقدام پژوهی) بهره جست.

اهداف اقدام پژوهی

دلاور (1382، به نقل از ساکی، 1383) اهداف اقدام پژوهی را چنین برمی‌شمارد:

1ـ‌ اقدام پژوهی ابزاری برای تزریق رویکرد مبتنی بر نوآوری به پیکرة‌ آموزش و یادگیری است.

2ـ اقدام پژوهی وسیله‌ای برای چاره اندیشی درباره مسائلی است که در موقعیت‌های خاص، تشخیص داده می‌شود.

3ـ‌ اقدام پژوهی روشی برای بهبود و شرایط طبیعی در بین معلمان و پژوهشگرانی است که با کار دانشگاهی سروکار دارند.

جانسون (1990) از منظری دیگر اهداف اقدام پژوهی را چنین بیان می‌کند:

1ـ پژوهش منظم برای بهبود کیفیت آموزشی

2ـ‌ کشف رابطه ساختارهای آموزشی و مدرسه با عمل تدریس ویادگیری

3ـ‌ آشنایی با روشهای عملی که به بهبود تدریس کمک می‌کنند.

بطور کلی هر نمونه اقدام پژوهی هدف ها ی چندگانه ای را دنبال می کند که نقطه ی مشترک تمام آنها ، توسعه توانایی های معلمان برای درک و فهم بیشتر مشکلات آموزشی و درگیر شدن با آنهاست.

انواع اقدام پژوهی

اقدام پژوهی دارای انواع مختلفی است و خصلت رشته ای خاص ندارد . در جریان تحقیق حین عمل، افراد می توانند رویکردهای مختلفی چون رویکرد انتقادی ، پایدار گرایانه ، سیاسی ، تاریخی و…. را انتخاب کنند.

گراندی اقدام پژوهی را به سه گونه ی فنی،عملی و رهایی بخشتقسیم می کند. هالتر و بارکوترویکردهای اقدام پژوهی را شامل رویکردهای تکنیکی مشارکتی ،تعاملی مشارکتی ، و رویکرد فرآیندگی می دانند . مک کرنان نیز سه نوع اقدام پژوهی را با عنوان :

الف – دیدگاه علمی – تکنیکی

ب- اقدام پژوهی با رویکردی عملی – تأملی

پ- تحقیق عمل انتقادی – رهایی بخش فهرست بندی کرده است (به نقل از مسترز، 1995)

به رغم وجود رویکرد های سه گانه در عرصه ی اقدام پژوهی ، باید توجه داشت که پذیرش یک رویکرد به معنای نفی دیگر رویکردها نیست بدین معنا که توجه به هدف و حوزه ای که در آن اقدام پژوهی صورت می گیرد، نگاه پژوهشگر حین عمل تفاوت می یابد.

مراحل اقدام پژوهی

پژوهش به عنوان جستجوی نظام مند برای کشف مجهول یا حل مساله مراحلی دارد. درباره ی مراحل اقدام پژوهی ، پژوهشگران طبقه بندی های متفاوتی ارائه داده اند ودربررسی آنها مشخص می شود که این مراحل خطی نیستندبلکه به صورت دوری یا حلزونی می باشند .

به همین خاطر آن را چرخه ی پژوهش نامیده اند . بااین حال چون این پژوهش نیز منظم و هدفمنداست پس لازم است مراحلی رابرای آن درنظر گرفت. بازرگان(1372) چرخه ی اقدام پژوهی را شامل چهار حلقه برنامه ریزی ، اقدام ، مشاهده و بازتاب ( تحلیل و تعدیل اقدام ) می داند.

لوین واضع واژه «اقدام پژوهی» آن را متشکل از چهار مرحله ی برنامه ریزی ، اقدام، مشاهده و تأمل و تفکر می داند که باید در بستری حلزونی تکرار شوند (گویا ، 1372 ). ادراک حاصل از مشاهده ، تأمل و تفکر به بهبود عمل ، برنامه ریزی ، اقدام مجدد منجر می شود و چرخه تحقیق در عمل ادامه می یابد در همین راستا بانک فایل پژوهشی معلمان به آدرس https://moallemblog.com اقدام به تهیه هزاران نمونه اقدام پژوهی نموده است که معلمان و سایر فرهنگیان می توانند برای دانلود اقدام پژوهی به این سایت مراجعه نمایند.

منبع : بانک فایل پژوهشی معلمان